Tháp nhu cầu Maslow là gì? Cách ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong kinh doanh, marketing và nhân sự

Tháp nhu cầu Maslow là công cụ hữu hiệu giúp các nhà quản trị doanh nghiệp, quản trị marketing phân cấp và xác định chân dung khách hàng mục tiêu cho các chiến lược của mình.

Tâm lý và nhu cầu của con người là vô hạn, nên Abraham Maslow đã khái quát ngắn gọn trong tháp nhu cầu Maslow. Vậy giữa tháp nhu cầu Maslow và quản trị doanh nghiệp có mối liên quan mật thiết như thế nào? Hãy cùng Paroda tìm hiểu qua bài viết này nhé!

1. Tìm hiểu tổng quan về tháp nhu cầu Maslow?

1.1. Tháp nhu cầu Maslow là gì?

Tháp nhu cầu Maslow là một lý thuyết về tâm lý học được Abraham Maslow – Một nhà tâm lý học nổi tiếng nghiên cứu và phát triển từ năm 1943 để mô tả về tâm lý và động cơ của con người thông qua mô hình tòa tháp với 5 tầng của tòa tháp tương ứng với 5 mức độ nhu cầu của con người.

Mỗi tầng của tháp nhu cầu Maslow sẽ phản ánh nhu cầu theo từng mức độ phức tạp khác nhau, càng lên cao thì nhu cầu của con người càng được thể hiện cao hơn.

1.2. Mô hình cấu tạo của tháp nhu cầu Maslow

Mô hình tháp nhu cầu Maslow thể hiện những nhu cầu cơ bản nhất của một con người. Ứng dụng của tháp nhu cầu Maslow trong kinh doanh được áp dụng rộng rãi và phân tách thành 5 nhóm nhu cầu sau:

1.2.1. Nhóm nhu cầu sinh lý (Physiological needs)

Trong 5 tầng nhu cầu của Maslow thì nhu cầu sinh lý là tầng dưới cùng. Đây là bậc thấp nhất, thể hiện nhu cầu cơ bản của con người. Các nhu cầu như: ăn uống, mặc, nghỉ ngơi, sinh lý có thể duy trì sự sống cho con người. Những nhu cầu tuy vô cùng đơn giản nhưng rất quan trọng, nếu không được đáp ứng thì không thể tiến đến các tầng cao hơn.

Ta có thể hiểu rằng, nhu cầu của con người là ăn ngon mặc ấm thì khi thỏa mãn được sẽ xuất hiện nhu cầu cao hơn là ăn ngon mặc đẹp.

1.2.2. Nhóm nhu cầu an toàn (Safety needs)

Khi nhu cầu sinh lý của con người đã được đáp ứng thì nhu cầu được an toàn của con người sẽ được ưu tiên. Nhu cầu trong tháp nhu cầu Maslow này bao gồm sức khỏe, thể chất, an ninh gia đình, việc làm, an ninh tài chính,…

1.2.3. Nhóm nhu cầu xã hội, các mối quan hệ tình cảm (Love/ Belonging needs)

Những mối quan hệ xung quanh sẽ làm tăng chất lượng cho cuộc sống. Đây là nhu cầu được giao lưu, được kết nối và được thuộc về một cộng đồng nào đó như công ty, gia đình, trường học,… Nhu cầu này thuộc về mặt tinh thần và cảm xúc nhiều hơn.

Đối với các doanh nghiệp nên tạo dựng một mối quan hệ lâu dài với khách hàng chứ không chỉ dừng ở mức người bán – người mua. Có nhiều cách như chúc mừng sinh nhật khách, chăm sóc khách hàng sau khi mua hàng,… sẽ khiến khách hàng cảm thấy hài lòng và có sự kết nối xã hội với doanh nghiệp.

1.2.4. Nhóm nhu cầu được tôn trọng (Esteem Needs)

Đây là nhu cầu muốn được tôn trọng, công nhận của con người trong bất cứ tổ chức, cộng đồng nào. Áp dụng trong kinh doanh, doanh nghiệp nên có cách đối xử đặc biệt để khách hàng cảm thấy được tôn trọng và yêu quý. Doanh nghiệp cần hiểu rõ nhu cầu của khách hàng để đáp ứng tối đa mong muốn cá nhân và phục vụ một cách tốt nhất.

1.2.5. Nhóm nhu cầu thể hiện bản thân (Self – Actualization Needs)

Đây là nhu cầu cao nhất của con người, nó nằm ở đỉnh của tháp nhu cầu Maslow. Khi bạn đã thỏa mãn được mọi nhu cầu của mình ở 4 cấp độ bên dưới, nhu cầu muốn thể hiện bản thân để được ghi nhận, bắt đầu xuất hiện. Và Maslow cho rằng, nhu cầu này không xuất phát từ việc thiếu một cái gì đó như 4 nhu cầu trên mà nó xuất phát từ mong muốn phát triển của con người.

Nhu cầu này thường xuất hiện ở những người thành công, họ tiếp tục phát huy tiềm năng, sức mạnh, trí tuệ của mình để cho người khác nhìn thấy. Hầu hết những người này làm việc là để thỏa đam mê, đi tìm những giá trị thật sự thuộc về mình. Cho nên, nếu như nhu cầu này không được đáp ứng sẽ khiến con người cảm thấy hối tiếc vì những đam mê của mình chưa được thực hiện.

Nhu cầu này thể hiện ở việc người ta có thể từ bỏ một công việc mang lại địa vị cao, danh tiếng và mức lương hấp dẫn để làm những công việc mà họ yêu thích, đam mê.

1.3. Tháp nhu cầu Maslow mở rộng

Ngoài 5 cấp bậc trên thì tháp nhu cầu Maslow còn được mở rộng thêm 3 cấp độ khác, được gọi là tháp nhu cầu Maslow 8 bậc để có thể diễn tả tâm lý con người một cách rõ ràng hơn, gồm:

• Nhu cầu nhận thức (Cognitive Needs): Là được học hỏi, tò mò và tìm hiểu kiến thức mới trong thế giới này.
• Nhu cầu thẩm mỹ (Aesthetic Needs): Nhu cầu về đánh giá, tìm kiếm vẻ đẹp về hình thức.
• Nhu cầu về tự tôn bản ngã (Self- Transcendence): Nhu cầu về tự tôn bản ngã, hướng về những khả năng vượt ra khỏi con người – một trạng thái siêu vị kỷ hướng đến trực giác siêu nhiên, lòng vị tha, hòa hợp bác ái.

2. Ưu, nhược điểm của tháp nhu cầu Maslow

Tháp nhu cầu Maslow có những ưu, nhược điểm sau đây:

Ưu điểm của tháp nhu cầu Maslow:

• Là một bản tóm tắt vô cùng hữu ích thể hiện được nhu cầu của con người và được ứng dụng trong việc định vị sản phẩm, thiết kế, định giá sản phẩm trong các cửa hàng bán lẻ.
• Giúp người làm marketing có thể tập trung hơn vào nhóm đối tượng khách hàng mục tiêu lớn nhưng có cùng chung nhu cầu về sản phẩm.

Nhược điểm của tháp nhu cầu Maslow:

• Không thể đo lường mức độ đáp ứng nhu cầu cũ của khách hàng một cách chính xác trước khi chuyển sang nhu cầu mới.
• Không có trình tự ưu tiên cho các nhu cầu của mỗi tầng.
• Hệ thống cấp bậc bị hạn chế hoặc không có giá trị do sự khác nhau giữa các nền văn hoá.

3. Một vài lưu ý khi sử dụng tháp nhu cầu Maslow

Khi sử dụng tháp nhu cầu Maslow, bạn cần phải biết đến và nắm rõ được một vài những lưu ý dưới đây:

3.1. Nhu cầu không nhất thiết phải “’rập khuôn” như tháp nhu cầu Maslow

Những học thuyết liên quan tới con người thường rất khó để áp dụng chính xác tuyệt đối. Học thuyết nhu cầu của Maslow cũng không phải là ngoại lệ. Tùy theo hoàn cảnh của mỗi người mà các bậc nhu cầu sẽ được thực hiện theo thứ tự khác nhau. Tuy nhiên, nhu cầu sinh lý sẽ luôn là bậc đầu tiên bởi đây là cơ sở để hình thành và phát triển các bậc nhu cầu tiếp theo.

3.2. Không phải lúc nào nhu cầu cũng tăng

Hầu hết mọi người đều muốn tăng tiến nhu cầu của mình từ đáy đến đỉnh tháp nhu cầu Maslow. Tuy nhiên, trình tự này có thể sẽ bị thay đổi hoặc gián đoạn do các yếu tố ngoại cảnh hay những biến cố như nợ nần, ly hôn, mất việc, tai nạn,… Khi có sự cố gián đoạn, thay vì tăng lên thì trình tự này sẽ được thiết lập lại.

3.3. Không nhất thiết phải đáp ứng hết nhu cầu cũ để nhu cầu mới xuất hiện

Theo Maslow, nhu cầu của một người không nhất thiết phải đáp ứng 100% thì nhu cầu mới có thể xuất hiện. Nghĩa là khi một số nhu cầu cơ bản của con người được thỏa mãn ở một mức độ nào đó họ sẽ dần chuyển sang nhu cầu mới.

4. Ứng dụng của tháp nhu cầu Maslow trong kinh doanh

Sự thay đổi trong định hướng kinh doanh của các doanh nghiệp hiện nay cho thấy sự dịch chuyển mạnh mẽ khi lý giải theo lý thuyết tháp nhu cầu Maslow.

Trong giai đoạn nền kinh tế bao cấp, chỉ có các đơn vị quốc doanh độc quyền, lúc này khách hàng chỉ cần đáp ứng những nhu cầu cơ bản về ăn, mặc, đi lại,… họ chỉ cần có thực phẩm để ăn, quần áo để mặc, phương tiện để đi lại, không đòi hỏi nhiều về sự khác biệt hay thái độ phục vụ.

Tuy nhiên, khi nền kinh tế thị trường phát triển, trăm người bán một người mua, lúc này nhu cầu của khách hàng đã dịch chuyển đến những cấp bậc cao hơn. Khi đã thỏa mãn những nhu cầu sinh lý cơ bản, họ cần có một sự đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình: an toàn về sức khỏe, kinh tế, tương lai,…

Đây là thời kỳ của những công ty bảo hiểm nhân thọ, dịch vụ bảo vệ,… Chính vì thế, những sản phẩm/ dịch vụ hiện nay không chỉ cần đảm bảo những yếu tố về chất lượng, mẫu mã, mà còn phải “an toàn cho người sử dụng”. Những căn hộ chung cư không chỉ đáp ứng về vị trí, thiết kế, tiện ích… mà còn cần đảm bảo về điều kiện an toàn.

Bên cạnh đó, những nhu cầu cấp cao hơn về xã hội và được tôn trọng, thể hiện mình của khách hàng cũng được các doanh nghiệp quan tâm đến. Họ tạo ra những cộng đồng thành viên, hiệp hội khách hàng là nơi khách hàng giao lưu và chia sẻ với nhau, kết nối với doanh nghiệp.

Hàng năm các doanh nghiệp còn tổ chức các sự kiện, chương trình tôn vinh khách hàng trung thành, tặng thẻ vip, trao quà tặng tôn vinh,… để thỏa mãn những nhu cầu bậc cao của khách hàng mục tiêu.

Bên cạnh đó, họ cũng khuyến khích và lắng nghe khách hàng góp ý về sản phẩm/dịch vụ, bên cạnh việc có thêm những thông tin để cải thiện chất lượng sản phẩm của mình, đó cũng là một cách các doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu thể hiện mình, được tôn trọng của khách hàng.

Tóm lại, trong một thị trường cạnh tranh khốc liệt như hiện nay, ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong kinh doanh đòi hỏi các doanh nghiệp luôn phải không ngừng cải tiến sản phẩm/ dịch vụ để thỏa mãn tối đa các nhu cầu của khách hàng.

Dù đang kinh doanh trong lĩnh vực ngành nghề nào, bạn cũng nên quan tâm một cách toàn diện đến nhu cầu của những đối tượng tiềm năng. Ví dụ: Bạn đang kinh doanh trong lĩnh vực nhà hàng, không chỉ nghiên cứu để đáp ứng nhu cầu sinh lý (thức ăn hợp khẩu vị, trình bày bắt mắt…) mà còn cần quan tâm đến nhu cầu an toàn (Vệ sinh thực phẩm), nhu cầu xã hội (cộng đồng ẩm thực, lớp học nấu ăn,…), nhu cầu được tôn trọng (thẻ thành viên, chúc mừng sinh nhật,…)

5. Ứng dụng của tháp nhu cầu Maslow trong marketing

Khi nhu cầu ngày càng tăng cao, mô hình tháp nhu cầu maslow ngày càng được ứng dụng rộng rãi trong kinh doanh, marketing…

Xác định hành vi khách hàng

Việc xác định chân dung khách hàng đang ở mức nhu cầu nào sẽ giúp doanh nghiệp lên được chiến lược marketing hiệu quả. Một số câu hỏi cần được đặt ra để xác định đối tượng khách hàng tiềm năng gồm:

• Khách hàng của bạn đang ở tháp nhu cầu Maslow nào?
• Nhu cầu cấp thiết của họ là gì?
• Các dịch vụ mà họ có thể hướng đến lúc này là gì?
• Địa điểm mà họ hay đến?
• Nguồn thông tin họ hay tiếp cận đến từ đâu?

>> Xem thêm: Phần mềm quản lý quan hệ khách hàng CRM chuyên nghiệp – Paroda Sales

Chọn kênh marketing phù hợp

Sau khi đã xác định được chân dung khách hàng cụ thể. Bạn cần phân tích hành vi hoạt động của người dùng để chọn được kênh truyền thông phù hợp. Cụ thể:

• Nhóm khách hàng mục tiêu nằm ở cấp độ 1 và 2 sẽ phù hợp với các kênh quảng cáo truyền hình, quảng cáo tiếp thị.
• Nhóm khách hàng mục tiêu nằm ở cấp độ 3, 4, 5 sẽ phù hợp với các kênh marketing online phổ biến như: google, cốc cốc, facebook, zalo…

Tùy theo từng đối tượng khách hàng, chủ doanh nghiệp có thể lựa chọn kênh inbout marketing hoặc outbound marketing. Hoặc có thể kết hợp cả inbound outbound marketing để tiếp cận khách hàng hiệu quả nhất.

Xây dựng nội dung thông điệp

Tùy theo từng đối tượng khách hàng mục tiêu là ai, ở đâu, làm gì? Doanh nghiệp sẽ có những thông điệp tương ứng để tiếp cận hiệu quả, thu hút được nhu cầu người dùng.

Ví dụ điển hình trong mô hình marketing của hãng hàng không Vietjet Air sẽ được phân tách thành 2 phân khúc khách hàng:

• Khách hàng tầm trung với nhu cầu đi lại sẽ truyền đạt thông điệp “hãng hàng không giá rẻ”
• Khách hàng cao cấp sẽ truyền đạt nội dung liên quan đến sự an toàn và dịch vụ chất lượng.

Có thể thấy, cùng một sản phẩm nhưng cách tiếp cận marketing hoàn toàn khác nhau. Việc ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong bán hàng giúp doanh nghiệp xác định chính xác tệp khách hàng tiềm năng và phát triển quy trình xây dựng KPI hiệu quả nhất.

6. Ứng dụng của tháp nhu cầu Maslow trong nhân sự

Đầu tiên, để ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong quản trị nhân sự, các nhà lãnh đạo và quản lý cần nghiên cứu và xác định rõ nhu cầu của nhân viên. Một khi nắm bắt được tâm lý con người thì có thể dùng phương pháp chiêu dụ cụ thể để nhân viên tự nguyện làm việc hết mình, gắn kết lâu dài cùng công ty.

Nhu cầu về thể chất và sinh lý

Điều đầu tiên một ứng viên quan tâm và đặt vấn đề rõ ràng nhất luôn là lương thưởng và phúc lợi để duy trì đời sống tối thiểu (ăn uống, ngủ nghỉ, sinh hoạt…)

Nhà quản lý có thể đáp ứng nhu cầu này bằng cách đưa ra chính sách lương tốt và công bằng dựa trên các tiêu chí đánh giá hiệu quả công việc như: KPI, thái độ làm việc, thời gian làm việc, mối quan hệ với cấp trên và đồng nghiệp,…

Ngoài vấn đề thu nhập cơ bản, nhà quản lý còn đáp ứng nhu cầu cơ bản của nhân viên bằng cách đảm bảo phúc lợi như: Thưởng sáng kiến, chương trình chăm sóc sức khỏe nhân viên, du lịch hàng năm, thưởng theo doanh thu công ty,….và cung cấp miễn phí các bữa ăn trưa hoặc ăn giữa ca, party từng quý cho nhân viên.

Nhu cầu an toàn và sức khỏe cho nhân viên

An toàn tính mạng và sức khỏe là tài sản quý giá nhất của mỗi con người. Nếu không vì cuộc sống bức bách thì không ai muốn làm công việc áp lực ảnh hưởng đến sức khỏe của mình. Ở vị trí nhân viên, mọi người đều mong muốn công ty đảm bảo nhu cầu về an toàn và tính mạng cho mình làm ưu tiên hàng đầu.

Nhà quản lý nên chú trọng tạo môi trường làm việc thuận lợi cho nhân viên bằng các phương pháp cơ bản như sau:

• Xây dựng được không gian làm việc an toàn, sạch sẽ và có đầy đủ tiện nghi cần thiết.
• Quy định việc tăng ca hợp lý, không để nhân viên làm việc quá sức. Xây dựng được chế độ lương thưởng hợp lý nhất khi nhân viên tăng ca.
• Đối với bộ phận sản xuất, môi trường làm việc cần phải đáp ứng tiêu chuẩn an toàn lao động như: Cần có đồng phục bảo hộ lao động,có hệ thống chữa cháy khẩn cấp, có trang thiết bị hỗ trợ khi thực hiện công việc nguy hiểm,…
• Đảm bảo công việc được duy trì ổn định và đối xử công bằng giữa các nhân viên.
• Có thể xây dựng được không gian riêng để nhân viên có thể thư giãn và rèn luyện thể dục, thể thao sau những giờ làm việc căng thẳng.

Nhu cầu xã hội của nhân viên

Sau khi được thỏa mãn nhu cầu cơ bản và nhu cầu sức khỏe, nhân viên cần môi trường làm việc thân thiện có thể giao lưu, học hỏi từ lãnh đạo và đồng nghiệp. Ai cũng mong muốn được làm việc trong môi trường thoải mái nhận được sự quan tâm từ cấp trên và đồng nghiệp, đặc biệt vào những lúc khó khăn cần sự giúp đỡ.

Một số gợi ý để đáp ứng nhu cầu này của nhân viên:

• Tạo điều kiện để nhân viên có cơ hội hợp tác cùng các phòng ban khác, mở rộng giao lưu giữa các bộ phận.
• Xây dựng một nhóm nhân viên chuyên phụ trách hoạt động tập thể để thiết kế các chương trình giao lưu, trò chuyện và giải trí cho tập thể nhân viên.
• Khuyến khích mọi người tham gia các cuộc thi sáng kiến phục vụ sự phát triển doanh nghiệp và tổ chức.
• Cử nhân viên tham gia các buổi tiệc giao lưu cùng khách hàng. Tặng quà cho nhân viên nữ vào các dịp lễ 8/3, ngày Phụ Nữ Việt Nam,…
• Tổ chức tiệc sinh nhật cho nhân viên.
• Chế độ hiếu hỷ thể hiện sự quan tâm của công ty đến gia đình nhân viên.

Nhu cầu được tôn trọng

Doanh nghiệp cần cho nhân viên thấy được sự tôn trọng của cấp trên, đồng nghiệp, những sự cố gắng của họ trong công việc được ghi nhận. Một chế độ khen thưởng rõ ràng, công bằng, minh bạch; cơ chế thăng chức, tăng lương…tương xứng với sự đóng góp và cố gắng của nhân viên…sẽ giúp họ có động lực làm việc và gắn bó lâu dài với công ty.

Để đáp ứng nhu cầu này, nhà quản lý nên:

• Quan tâm đến việc xây dựng lộ trình phát triển cho nhân viên phụ ứng với khả năng của họ. Tạo cơ hội để họ khẳng định, cạnh tranh công bằng để chứng minh giá trị bản thân.
• Thiết lập chính sách đánh giá, nhận xét nhân viên theo khung tiêu chí: chuyên môn, kỹ năng, thái độ,…
• Hoàn thiện các chính sách tuyên dương khen ngợi cho những nhân viên có thành tích nổi bật.

Nhu cầu thể hiện mình của nhân viên

Nhà lãnh đạo và quản lý cần cung cấp các cơ hội để nhân viên phát triển khả năng và vận dụng sáng tạo vào công việc, khuyến khích họ tham gia vào quá trình cải tiến của doanh nghiệp và tổ chức. Nhân viên nào cũng có kế hoạch phát triển sự nghiệp và thực hiện lý tưởng cá nhân; và họ cần được tạo điều kiện để làm vậy thông qua những cơ chế: lương thưởng cao, ổn định, khả năng ra quyết định chủ chốt, mạnh dạn áp dụng những sáng kiến mới trong công việc,…

7. Quản trị nhân sự dễ dàng hơn cùng Paroda HRM

Phần mềm Paroda HRM – giải pháp quản trị và phát triển nhân sự toàn diện trên nền tảng công nghệ Cloud hiện đại nhất ngày nay. Khi sử dụng phần mềm Paroda HRM doanh nghiệp có thể kiểm soát và phát triển đội ngũ nhân sự hiệu quả hơn. Các quá trình đánh giá, tuyển dụng hay đào tạo nhân sự đều được đơn giản hoá. Với Paroda HRM, doanh nghiệp có thể xây dựng quy trình quản lý nhân sự tốt nhất, đáp ứng được các nhu cầu trong học thuyết tháp nhu cầu Maslow cho đội ngũ nhân viên.

Phần mềm có nhiều tính năng nổi trội như:

• Quản trị hồ sơ ứng viên, nhân sự và chính sách làm việc
• Xây dựng lộ trình thăng tiến, ghi nhận thành tựu và sự cống hiến.
• Tất cả dữ liệu đều được lưu trữ trên một nền tảng hệ thống.
• Tự động hệ thống hóa từng vị trí công việc trong doanh nghiệp.
• Hỗ trợ doanh nghiệp quản lý khung năng lực và xếp hạng nhân viên.
• Quản lý chấm công hiệu quả, trực quan và tiện lợi.
• Cho phép quản lý lắng nghe, phản hồi nhân viên một cách đa chiều.
• Và cùng nhiều tính năng khác…

>> Xem thêm: Phần mềm nhân sự online: Giải pháp chuyển đổi số hiệu quả cho doanh nghiệp

Như vậy, nội dung bài viết trên là những thông tin chia sẻ liên quan đến tháp nhu cầu Maslow. Chắc hẳn đến đây các bạn đã hiểu được tháp nhu cầu Maslow là gì? Ứng dụng tháp nhu cầu Maslow trong kinh doanh, marketing, nhân sự ra sao. Hãy nghiên cứu thật kỹ về tháp nhu cầu Maslow và áp dụng để phát triển doanh nghiệp hiệu quả nhé!

Đăng ký dùng thử